Zaplanowana na 16 marca trzecia część XXVIII sesji Rady Miasta Nowego Sącza została odwołana przez wiceprzewodniczącego Rady Miasta Michała Kądziołkę z obawy o zagrożenie spowodowane Koronawirusem. O opinię Radcy Prawnego w tej sprawie poprosił prezydent Ludomir Handzel.
Z opinii tej jasno wynika, że wiceprzewodniczący nie miał prawa samodzielnie podjąć decyzji o przerwaniu sesji oraz odwołać wyznaczonego posiedzenia. Zgodnie z § 28 ust. 2 Statutu o przerwaniu sesji i jej kontunuowaniu w innym wyznaczonym terminie decyduje bowiem sama Rada w głosowaniu na wniosek Przewodniczącego obrad bądź minimum 6 radnych.
W opinii wskazano także, że brak jest aktualnie jakichkolwiek przepisów umożliwiających zaprzestanie działania organów gminy w związku z pandemią Koronawirusa.
Treść opinii:
Nowy Sącz, 17 marca 2020 r.
BRP.074.37.2020
Pan Ludomir Handzel
Prezydent Miasta Nowego Sącza
W odpowiedzi na pytanie czy Pan Wiceprzewodniczący Rady Miasta Nowego Sącza naruszył postanowienia Statutu Miasta Nowego Sącza przerywając Sesję Rady Miasta Nowego Sącza bez głosowania, stwierdzam, co następuje.
Kwestię przerwania sesji reguluje § 28 Statutu Miasta Nowego Sącza (Dziennik Urzędowy Województwa Małopolskiego z 2011 r. nr 409 poz 3795 z późn. zm.) o następującej treści:
㤠28.
1. Sesja odbywa się zasadniczo na jednym posiedzeniu.
- Na wniosek Przewodniczącego obrad bądź minimum 6 radnych Rada może postanowić o przerwaniu sesji i kontunuowaniu obrad w innym wyznaczonym terminie na kolejnym posiedzeniu tej samej sesji.
- O przerwaniu sesji w trybie przewidzianym w ust. 2 Rada może postanowić w szczególności ze względu na niemożliwość wyczerpania porządku obrad lub konieczność jego rozszerzenia, potrzebę uzyskania dodatkowych materiałów lub inne nieprzewidziane przeszkody, uniemożliwiające Radzie właściwe obradowanie lub podjęcie uchwał.
- Przewodniczący obrad postanawia o przerwaniu posiedzenia w przypadku braku quorum w trakcie podejmowania uchwał, ustalając jednocześnie nowy termin posiedzenia.
- Fakt przerwania obrad oraz termin kolejnego posiedzenia tej samej sesji a także nazwiska radnych, którzy bez usprawiedliwienia opuścili obrady, odnotowuje się w protokole.
- Przewodniczący Rady zawiadamia radnych nieobecnych podczas obrad o terminie nowego posiedzenia tej samej sesji.”
W świetle powyższego nieprawidłowe jest stanowisko, iż Przewodniczący, Wiceprzewodniczący Rady Miasta (poza sesją) lub Przewodniczący obrad (członek Prezydium prowadzący daną sesję) może samodzielnie podjąć decyzję o przerwaniu sesji albo odwołać wyznaczone posiedzenie. Zgodnie z § 28 ust. 2 Statutu o przerwaniu sesji i jej kontunuowaniu w innym wyznaczonym terminie decyduje bowiem sama Rada w głosowaniu na wniosek Przewodniczącego obrad bądź minimum 6 radnych, w przypadku spełnienia przesłanek wskazanych w ust. 3 tego przepisu. Nie należy tego mylić z możliwością ogłoszenia przerwy przez Przewodniczącego obrad w ramach jednego posiedzenia, co mieści się w uprawnieniu Przewodniczącego lub Wiceprzewodniczącego do prowadzenia obrad (§ 36 ust. 1 Statutu, art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).
Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 sierpnia 2018 r., sygn.. akt II OSK 1362/18,
„Artykuł 19 ust. 2 u.s.g. kształtuje jednoznacznie usługowy charakter funkcji przewodniczącego w stosunku do rady gminy. Rada gminy, jak każdy organ kolegialny, musi mieć swego przewodniczącego i obraduje pod jego kierownictwem. Przewodniczącego rady można uznać jedynie za organ wewnętrzny rady gminy. Ani przewodniczący rady, ani jego zastępcy nie są organami gminy. Ich wyłącznym zadaniem jest sprawne organizowanie i prowadzenie prac rady, w tym przewodniczenie obradom rady. Poprzez organizowanie prac rady należy rozumieć wiele czynności, głównie o charakterze materialno-technicznym, takich jak przygotowywanie projektu sesji, zawiadomienie radnych o miejscu, terminie sesji oraz porządku obrad, przygotowanie dla radnych stosownych dokumentów i innych materiałów, odbieranie skarg lub wniosków kierowanych do rady itp.”
Podkreślić należy, iż § 28 jest jedynym przepisem Statutu, który należy stosować do przerwania sesji celem jej prowadzenia w innym dniu. Nie znajduje przy tym zastosowania § 39 Statutu, dotyczący wniosków formalnych. Przewidziany w nim wniosek formalny o przerwę (§ 39 ust. 1 pkt 5 Statutu) dotyczy przerwy w danym posiedzeniu, a nie sytuacji uregulowanej w § 28 Statutu – przerwania sesji w danym dniu i kontunuowania w innym.
W sytuacji, gdy poprzednie posiedzenie zostało przerwane i wyznaczony został nowy termin (przy czym również naruszono Statut), Wiceprzewodniczący Rady nie posiada uprawnienia do odwoływania sesji poza posiedzeniem, chyba, że co innego wynikałoby z przepisów dotyczących wprowadzenia stanu zagrożenie epidemicznego lub innego oficjalnego komunikatu w tej sprawie (wojewody lub służb sanitarnych) w formie władczej.
Jednocześnie pragnę wskazać, iż podstawę do wprowadzenia ograniczeń w funkcjonowaniu administracji publicznej lub jednostek organizacyjnych wykonujących zadania o charakterze publicznym przewidziano w § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. 2020 r., poz. 433) Zgodnie z tym przepisem:
§ 8.
- W okresie, o którym mowa w § 1, wykonywanie zadań przez urząd administracji publicznej lub jednostkę organizacyjną wykonującą zadania o charakterze publicznym, może podlegać ograniczeniu polegającym na wykonywaniu:
1) wyłącznie zadań niezbędnych do zapewnienia pomocy obywatelom;
2) określonych zadań przez ten urząd lub jednostkę w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów.
- Decyzję o rodzaju i formie wprowadzanych ograniczeń, o których mowa w ust. 1, podejmuje kierownik urzędu administracji publicznej lub kierujący jednostką organizacyjną wykonującą zadania o charakterze publicznym, zawiadamiając o tych ograniczeniach, w drodze ogłoszenia, na stronie podmiotowej urzędu lub jednostki, a także przez wywieszenie ogłoszenia w siedzibie urzędu lub jednostki.
W Urzędzie Miasta Nowego Sącza nie podjęto żadnych działań – poza ograniczeniem przyjmowania interesantów – które uzasadniałyby odwołanie posiedzenia Rady ze względu na wprowadzone ograniczenia. Należy jednak zauważyć obecne w sferze publicznej apele o pozostanie w domu i zaniechanie gromadzeń, które być może wprowadziły Wiceprzewodniczącego w błąd. Nie zmienia to faktu, że brak jest – na dzień sporządzania niniejszej opinii – jakichkolwiek przepisów umożliwiających zaprzestanie działania organów gminy lub prowadzenia obrad za pomocą komunikatorów internetowych.
Na marginesie należy dodać, że w przepisie rozporządzenia Ministra Zdrowia ograniczenia co do jednorazowej obecności na danym terenie lub obiekcie znajdowało się nie więcej niż 50 osób dotyczy jedynie ograniczeń co do sprawowania kultu religijnego (§ 6 ust.1 pkt 3 rozporządzenia) oraz organizowania zgromadzeń w rozumieniu przepisów Prawa o zgromadzeniach (§ 9 ust. 2 rozp.).
Reasumując, Wiceprzewodniczący Rady Miasta nie miał kompetencji do odwołania posiedzenia Rady Miasta w dniu 16 marca 2020 r., a odwołanie nastąpiło z naruszeniem Statutu i przepisów wskazanych w niniejszej opinii.
Radca Prawny
Joanna Nestor-Suska (-)
