Przemoc domowa dotyka zarówno rodzin, których sytuacja finansowa i życiowa jest trudna, ale także rodzin które żyją na wysokim poziomie.
Ze zjawiskiem tym spotykamy się od lat, lecz tak naprawdę od niedawna mówi się o tym głośno. Jest to przede wszystkim wpływ działania Internetu, mediów – które uświadamiają społeczeństwo, że pewne zachowania ludzkie nie są społecznie akceptowalne. Na szczęście już dzisiaj bardzo wiele osób korzysta z pomocy psychologicznej, która w tych sprawach jest nieoceniona. Często zdarza się, że rodziny sprawców obawiają się ujawnić przemoc w rodzinie ze strachu przed oprawcą, jego odwetem, czy bojąc się jak zareaguje lokalna społeczność w której żyją. Często zdarza się również, że ofiary nie mają świadomości stosowania wobec nich przemocy, zwłaszcza w sytuacji, gdy zostały odizolowane przez swojego oprawcę od rodziny czy znajomych. Przemoc może przybierać zarówno formę werbalną: wyzwiska, przekleństwa, groźby, szantaż itp.; jak również formę fizyczną.
Mówiąc stop przemocy domowej możesz liczyć na pomoc wielu instytucji, które chętnie udzielą wsparcia zarówno prawnego jak i psychologicznego.
Ustawa z dnia 30.11.2020r. reformująca przepisy kodeksu postępowania cywilnego, wprowadziła kolejny tryb postępowania wobec sprawców przemocy domowej, dając ofiarom szerszy zakres pomocy prawnej. Nowa regulacja kładzie przede wszystkim nacisk na szybkość rozpoznawanych spraw, ustalając miesięczny termin na rozpoznanie sprawy i wydanie orzeczenia, zarówno w I jak i w II instancji. W przypadku tego rodzaju postepowań zostały wprowadzone również przepisy szczególne dotyczące doręczania pism sądowych – a sąd korzysta z pomocy Policji lub Żandarmerii Wojskowej.
Zakaz zbliżania oraz zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym
Już kilka lat temu w kodeksie karnym wprowadzono nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym i zakaz zbliżania się na określoną odległość do pokrzywdzonego oraz zakaz kontaktowania się z określonymi osobami (ze wskazaniem w jaki formie zakaz jest stosowany). Prokurator prowadzący postępowanie karne, już w toku postępowania przygotowawczego może wydać postanowienie w którym podejrzany będzie zobowiązany do opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym lub zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym. Takie środki karne wobec sprawcy przemocy domowej mogą być utrzymane również w orzeczeniu sądowym.
Osoba składająca wniosek do sądu cywilnego nie ponosi żadnych opłat. Wniosek może być sporządzony na urzędowym formularzu dostępnym na stronie ministerstwa sprawiedliwości (link), nie jest jednak obowiązkowe skorzystanie z tego druku. Ważne aby wniosek zawierał wszystkie niezbędne dane które powinno zawierać pismo procesowe wszczynające sprawę. We wniosku należy zawrzeć żądanie – opisać czego domagamy się od sądu (jakiego orzeczenia). Wniosek należy złożyć do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy.
W postępowaniu cywilnym bierze udział prokurator, który ma szersze uprawnienia – wykraczające poza zasięg toczącego się postępowania cywilnego, gdy okoliczności sprawy wskazują, że mogło dojść do popełnienia czynu zabronionego, to prokurator może również na podstawie dowodów zebranych w sprawie cywilnej, wszcząć postępowanie karne przeciwko osobie stosującej przemoc w rodzinie.
Warto pamiętać, że definicja członka rodziny jest szersza niż ujęta w kodeksie karnym definicja osoby najbliższej i obejmuje także inną osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą.
Autor: Adwokat Małgorzata Michalik (http://www.adwokat-michalik.com.pl/)
