Rozwód to jedna z najbardziej wymagających sytuacji życiowych – nie tylko dla samych małżonków, ale przede wszystkim dla ich dzieci. Często pojawia się pytanie, czy dziecko może w jakikolwiek sposób brać udział w sprawie rozwodowej toczącej się przed sądem. Odpowiedź zależy od konkretnej formy udziału – czy chodzi o przesłuchanie jako świadka, czy też o tzw. wysłuchanie dziecka przez sąd.
Przesłuchanie małoletniego jako świadka
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego precyzyjnie regulują udział dzieci w charakterze świadków. Zgodnie z art. 430 KPC dzieci, które nie ukończyły 13 lat, nie mogą być w ogóle przesłuchiwane jako świadkowie. W sprawach rozwodowych ten próg wiekowy jest jeszcze wyższy – dzieci rozwodzących się rodziców nie mogą zeznawać, jeśli nie mają ukończonych 17 lat. Ustawodawca przyjął, że ochrona psychiczna i emocjonalna małoletnich wymaga szczególnej troski, dlatego ograniczył możliwość ich udziału w postępowaniu w tak newralgicznej roli.
Niezależnie od woli rodziców, sądu czy samego dziecka, jeżeli nie spełnia ono wymogu wieku, nie może zostać świadkiem. Trzeba również pamiętać, że nawet w sytuacji, gdy dziecko formalnie mogłoby zeznawać, nie jest do tego zobowiązane – przepisy przewidują jedynie możliwość, a nie obowiązek składania zeznań. Prawnik specjalizujący się w sprawach rodzinnych z pewnością doradzi, kiedy i w jaki sposób warto składać taki wniosek dowodowy.
Wysłuchanie dziecka przez sąd – forma udziału bardziej dostosowana do potrzeb dziecka
Alternatywnym sposobem uwzględnienia zdania małoletniego jest wysłuchanie dziecka przez sąd. Jest to procedura, w której sędzia, często w obecności psychologa, prowadzi rozmowę z dzieckiem poza salą rozpraw, w miejscu dla niego przyjaznym. Dzięki temu możliwe jest poznanie rzeczywistych potrzeb dziecka w sposób minimalizujący stres i napięcie.
Zgodnie z przepisami, o wysłuchaniu decyduje sąd, kierując się dojrzałością dziecka, jego zdrowiem i rozwojem psychicznym. Co istotne, nie ustalono sztywnej granicy wieku – najważniejsze jest, aby dziecko było w stanie świadomie i samodzielnie wyrazić swoje zdanie. Jeżeli odmówi udziału, sąd nie może go do tego zmusić. Adwokat, prowadząc sprawę rozwodową, może doradzić, czy wysłuchanie małoletniego będzie celowe i pomocne dla rozstrzygnięcia kwestii związanych z władzą rodzicielską czy kontaktami z dzieckiem.
Dobro dziecka w centrum zainteresowania sądu
Wysłuchanie dziecka daje sądowi możliwość uwzględnienia jego rozsądnych życzeń – na przykład dotyczących tego, z którym z rodziców chciałoby mieszkać, jak mają wyglądać kontakty z drugim rodzicem, a także jakie ma oczekiwania związane ze swoją przyszłością. To narzędzie pozwala lepiej zabezpieczyć interesy małoletniego, który sam nie jest stroną w postępowaniu, ale bez wątpienia znajduje się w jego centrum.
Dla wielu rodziców, którzy znajdują się w emocjonalnie trudnym momencie rozstania, to właśnie prawnik pełni istotną rolę w przypomnieniu, że rozwód to nie tylko zakończenie związku, ale także uregulowanie kluczowych spraw dotyczących dzieci – ich miejsca zamieszkania, kontaktów z rodzicami, a czasem także alimentów. Wsparcie doświadczonego adwokata może okazać się nieocenione w takim procesie, szczególnie wtedy, gdy spór dotyczy spraw najważniejszych dla przyszłości dziecka.
Profesjonalna pomoc w sprawach rozwodowych
Rozważając rozstanie, warto zasięgnąć porady prawnej u specjalisty. Adwokat zajmujący się prawem rodzinnym może wyjaśnić szczegóły procedury, pomóc w przygotowaniu wniosków oraz zadbać o to, by proces rozwodowy nie odbił się negatywnie na najmłodszych.
